یکی از کشورهایی که هر ساله پذیرای مسلمانان بسیاری از شیعه گرفته تا سنی است، عراق است. خصوصا در روز اربعین که از کشورهای مختلف مثل ایران برای پیاده‌روی اربعین اقدام کرده و در موعودگاه به زیارت امام حسین (ع) می‌روند. مکان های زیارتی عراق مثل کربلا و نجف زیادند و برای دیدن آن‌ها باید چند روز وقت بگذارید.
اما حس خوبی که از این جاهای زیارتی عراق می‌گیرید واقعا به سفر و گرمای عراق می‌ارزد. در این مقاله از مجله گردشگری سمااوج می‌خواهم شما را با خودم به زیارت مکان های زیارتی کربلا و نجف و کاظمین ببرم. اگر دلتان کمی آرامش می‌خواهد در این سفر همراه من باشید.
مکان های زیارتی کربلا
دو تا از مهم‌ترین مکان های زیارتی کربلا، حرم مطهر امام حسین (ع) و حرم حضرت عباس (ع) است. این دو حرم چیزی فراتر از یک مکان زیارتی هستند و پیکر مقدس دو تن از عزیزترین امامان را در دل خود جای داده‌اند. این حرم‌ها بسیار گسترده بوده و بخش‌های مختلفی دارد که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنم.
حرم امام حسین (ع) یکی از مهم‌تریم مکان های زیارتی کربلا
حرم مطهر امام حسین (ع) که یکی از مکان های زیارتی کربلا است که در ۸۰ کیلومتری نجف و ۱۰۰ کیلومتری بغداد قرار دارد. پیشوای سوم شیعیان در زمان خلافت یزید در سال ۶۱ هجری قمری به مخالفت با این حاکم پرداخت و در بیابان نینوا (کربلای کنونی در کشور عراق) به شهادت رسید.
این امام عزیز پس از چند روز همان‌جا به خاک سپرده شده و در حال حاضر آرامگاهش به محلی برای زیارت شیعیان تبدیل شده است. حرم مطهر امام حسین (ع) یکی از امکان زیارتی کربلا است که هر ساله در اربعین حسینی جمعیت عظیمی از عاشقان این حضرت به سمت کربلا پیاده‌روی می‌کنند.
– گنبد حرم امام حسین (ع)
گنبد و ستون‌های اطراف ضریح که حالا در مدفن مطهر امام حسین (ع) قرار دارند در قرن هشتم هجری ایجاد شده‌اند. این گنبد و ستون‌ها بیش از ۷۰۰ سال قدمت دارند و در طول تاریخ بارها توسط عاشقان این حضرت بازسازی و تعمیر شده‌اند.
گنبد فعلی در واقع دومین گنبد است و اولین گنبد که عموم مردم به آن «قبه حسینی» می‌گویند زیر آن محفوظ است. گنبد در میان معماری اسلامی مهم‌ترین بخش از مکان های زیارتی کربلا است.
– مرقد امام حسین (ع)
اولین آرامگاه امام حسین (ع) را فردی به نام بنی‌اسد بنا کرد و مختار ابوعبید ثقفی آن را بسط داد. در آن زمان آرامگاه از مصالحی مانند چوب و آجر ساخته شد و متاسفانه به دست هارون الرشید تخریب شد.
در آن دوران برای نابودی هرگونه علامتی از مرقد مطهر امام حسین (ع)، قبر را شخم زدند و درخت سدره را هم بریدند. در زمان خلافت علی بن موسی، شیعیان آن زمان حرم را بازسازی کردند.
متاسفانه این بنا هم توسط متوکل عباسی ویران شد. مرقد مطهر امام حسین (ع) یکی از اماکن زیارتی کربلا است که دوران سخت و ناجوانمردانه‌ای را پشت سر گذاشته است.
– صحن حرم امام حسین (ع)
صحن حرم امام حسین (ع) دو طبقه و برای تزئین آن از کاشی‌های زیبایی استفاده شده است. بخشی از حرم به انبار فرش تبدیل شده تا در مواقع لزوم فرش‌ها را پهن کنند.
رواق‌های زیادی در صحن حرم قرار دارند که تا ارتفاع دو متری با سنگ مرمر تزئین شده‌اند. در بخش‌های مختلف این رواق‌ها کاشی‌کاری‌های قرآنی وجود دارد که بر زیبایی آن اضافه کرده‌اند.
– ایوان‌های حرم مطهر امام حسین (ع)
در حرم مطهر امام حسین (ع)، ۴ ایوان وجود دارد که شامل ایوان جنوبی (ایوان طلا)، ایوان شمالی (صافی الصفا)، ایوان باختری و ایوان خاوری هستند.
ایوان جنوبی از دیگر ایوان‌ها بزرگ‌تر است و طول آن به ۳۶ متر می‌رسد. این ایوان سراسر حرم را به سمت قبله در آغوش دارد. در این ایوان ۱۲ ستون با ارتفاع متفاوت قرار دارند. ستون‌های وسط ۴ متری و ستون‌های طرفین هم ۳ متری هستند. در گذشته این ستون‌ها را از چوب جنگل‌های هند ساخته بودند.
ایوان غربی که به آن ایوان ناصری هم می‌گویند، در ضلع غربی حرم قرار دارد. این ایوان توسط ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده و به همین دلیل هم به آن ایوان ناصری می‌گویند.
ایوان شمالی که به آن ایوان صافی الصفا هم گفته می‌شود، سمت شمال قرار دارد. این ایوان را شاه صفی ساخته و به همین دلیل هم در گذشته به آن صافی الصفا می‌گفتند.
این ایوان در گذشته‌های دور با نام «ایوان لیلو» هم شناخته می‌شد. علت آن هم برگزاری تکیه در این ایوان توسط درویشان بود. ایوان‌ها یکی از اصلی‌ترین بخش‌های حرم مطهر امام حسین (ع) این مهم‌ترین مکان های زیارتی عراق و کربلاست.
– رواق‌های حرم مطهر امام حسین (ع)
در حرم مطهر امام حسین (ع)، ۴ رواق اصلی وجود دارد که شامل رواق جنوبی (حبیب مظاهر)، رواق شمالی (پادشاهان)، رواق باختری (ابراهیم مجاب) و رواق خاوری (فقیهان) است.
رواق ابراهیم مجاب در غرب ضریح قرار گرفته و «عمران بن شاهین» آن را بنا کرده است. تا مدت‌ها این رواق را به نام سازنده می‌شناختند، اما بعد از مدتی به دلیل دفن یکی از فرزندان امام کاظم (ع) یعنی سید ابراهیم مجاب، نام آن تغییر کرد.
رواق فقیهان دارای طول ۴۵ متر و عرض ۵ متر است و در قسمت شرقی ضریح قرار دارد. این رواق که با سنگ‌های مرمر در کف و دیواره‌ها تزئین شده یکی از زیباترین اماکن زیارتی کربلا و مکان های زیارتی عراق است. در این رواق دری به سمت صحن و دری به سمت حرم نصب شده است.
رواق جنوبی که به آن رواق حبیب بن مظاهر هم می‌گویند به دلیل وجود مرقد یکی از یاران باوفای امام حسین (ع) یعنی حبیب بن مظاهر با این نام شناخته می‌شود.
چهل چراغی بزرگ از سقف این رواق آویزان است و آن را به یکی از زیباترین مکان های زیارتی کربلا تبدیل کرده است. رواق شمالی را شاه صفی ساخته است و چون در آن پادشاهان قاجار دفن شده‌اند، به آن رواق پادشاهان هم گفته می‌شود. همه این ۴ رواق با ۷ در به صحن باز می‌شوند.
در‌های رواق‌ها عبارتند از باب حبیب بن مظاهر، باب القبله، باب صاحب الزمان، باب علی اکبر، باب الکرامه، باب ابراهیم مجاب و باب راس الحسین.
